Wierni uczestnicząc we Mszy św. z pewnością nie raz zastanawiają się, dlaczego dzisiaj śpiewamy takie pieśni, innym razem inne? Być może wynika to z upodobania organisty czy księdza? A może sami parafianie proszą o wykonanie określonej pieśni? Otóż odpowiedź na te pytania nie jest tak prosta jak mogłoby się wydawać.

Mając na uwadze teksty Kościoła dotyczące muzyki liturgicznej, w szczególności ważny cel muzyki jakim jest chwała Boża i uświęcenie wiernych, przy doborze pieśni nie możemy kierować się jedynie czyimiś upodobaniami. Pieśni śpiewane podczas Mszy św. są integralną częścią liturgii i współtworzą ją, dlatego nie mogą być dobierane w sposób przypadkowy.

W naszym kościele nadrzędnym kierunkowskazem przy doborze pieśni jest okres liturgiczny. W całym roku liturgicznym wyróżniamy następujące okresy liturgiczne i przyporządkowane im rodzaje pieśni:

  1. Adwent – pieśni adwentowe
  2. Okres Bożego Narodzenia – kolędy
  3. Wielki Post – pieśni pokutne  i pieśni pasyjne (od V niedzieli Wlk. Postu)
  4. Triduum Paschalne
  5. Okres Wielkanocny – pieśni wielkanocne
  6. Okres zwykły – pieśni przygodne

Tak jak rok liturgiczny podzielony jest na poszczególne okresy, tak w czasie Mszy Św. wyróżnić możemy:

  1. pieśń na wejście
  2. pieśń na przygotowanie darów
  3. pieśń na Komunię
  4. pieśń na Uwielbienie po Komunii św.
  5. pieśń na rozesłanie

Na każdej Mszy św. istotne znaczenie przy doborze pieśni mają czytania liturgiczne oraz antyfona na wejście i na Komunię św. Antyfona jest to werset zaczerpnięty z psalmów lub innych Ksiąg Pisma Św. Zawiera myśl religijną, która może pobudzić człowieka do lepszej, głębszej i bardziej pobożnej modlitwy. Antyfony odczytywane są podczas Mszy Św. recytowanej, natomiast w czasie Mszy Św. śpiewanej powinien zastąpić ją śpiew na wejście i na Komunię. Dlatego tak ważne jest, aby śpiew ten wyrażał w swojej treści główną myśl antyfony.

W każdą niedzielę główne miejsce w czasie śpiewów zajmują pieśni poświęcone Bogu Ojcu i Jezusowi Chrystusowi. Oddajemy tym samym cześć Panu dziękując Mu, że dał nam swojego jednorodzonego Syna, który dla nas umarł i zmartwychwstał.

Znane i lubiane przez znaczną część parafian pieśni Maryjne mają swoje zastosowanie w czasie wspomnień, świąt i uroczystości maryjnych, jakich w całym roku liturgicznym mamy dość sporo.

Przytoczę dla przykładu najbardziej znane:

  • 3. maja – Uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski
  • 13. maja – Wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Fatimskiej
  • 15. sierpnia – Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (odpust parafialny w naszym kościele)
  • 26. sierpnia – Uroczystość Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej
  • 8. września – Uroczystość Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
  • 7. października – Wspomnienie NMP Różańcowej
  • 8. grudnia – Uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny

Przez wzgląd na polską tradycję śpiewamy często pieśni maryjne na zakończenie Mszy św.